Oznaczenia felg rowerowych – co oznaczają numery i litery
Wybór odpowiednich opon do roweru wymaga zrozumienia oznaczeń na felgach. Na pierwszy rzut oka mogą one wydawać się skomplikowane, ale w praktyce są logiczne i łatwe do odczytania. Poznanie podstawowych systemów oznaczania pomoże Ci uniknąć błędów przy zakupie nowych opon i zapewni bezpieczną jazdę.
System ETRTO – najbardziej precyzyjny standard
ETRTO (European Tyre and Rim Technical Organisation) to obecnie najbardziej dokładny i uniwersalny standard oznaczania felg rowerowych na świecie. Został opracowany przez europejską organizację techniczną, aby ujednolicić chaos panujący w różnych systemach oznaczania. Składa się z dwóch liczb oddzielonych myślnikiem, na przykład 622-19 lub 559-21.
- Pierwsza liczba (np. 622):
- To średnica wewnętrzna felgi mierzona w milimetrach. To właśnie ta wartość jest absolutnie kluczowa – opona musi mieć identyczną wartość ETRTO co felga.
- Druga liczba (np. 19):
- Oznacza szerokość wewnętrzną felgi, również wyrażoną w milimetrach. Ta wartość określa, jak szeroka jest felga w środku, między krawędziami, na których osadza się opona.
System calowy – tradycyjny, ale pełen pułapek
Oznaczenia calowe są znacznie starszym systemem, wciąż popularnym zwłaszcza w krajach anglosaskich i wśród starszych modeli rowerów. Wyrażają rozmiar felgi w calach, na przykład **28 x 1.75**, **26 x 2.0** lub **29 x 2.25**. Pierwsza liczba to przybliżona średnica zewnętrzna całego koła (wraz z zamontowaną oponą), druga określa szerokość opony.
System ten nie jest precyzyjny. Klasycznym przykładem zamieszania jest oznaczenie 26 cali. Felgi oznaczone tym rozmiarem mogą mieć różne rzeczywiste średnice wewnętrzne: popularne felgi MTB mają ETRTO 559 mm, starsze felgi trekkingowe to 590 mm, a jeszcze inne modele 571 mm – wszystkie nazywane są „26 cali”. Ta niejednoznaczność sprawia, że poleganie wyłącznie na systemie calowym jest ryzykowne.
Podobnie jest z oznaczeniem 28 cali – może ono odpowiadać felgom ETRTO 622 mm (najczęściej) lub 635 mm (rzadziej spotykane). Zawsze należy weryfikować oznaczenie ETRTO.
System francuski – elegancja z przeszłości
We francuskim systemie oznaczania spotkasz się z zapisem typu 700 x 35C, 650 x 23A lub 700 x 28B. System ten ma długą tradycję i wciąż jest używany, szczególnie w kontekście rowerów szosowych.
- Odczyt oznaczeń:
- Pierwsza liczba to przybliżona średnica zewnętrzna koła w milimetrach, druga oznacza szerokość opony, również w milimetrach.
- Litera końcowa (A, B, C, D):
- Określa szerokość wewnętrzną felgi i jest kluczowa dla prawidłowego doboru. Najczęściej spotykana litera C odpowiada felgom o średnicy ETRTO 622 mm – tym samym wymiarze co popularne koła określane jako 28 cali. Litera A oznacza węższe felgi, B to pośredni rozmiar. System może być mylący, dlatego ETRTO jest najlepszym punktem odniesienia.
Oznaczenie 700C to absolutny standard w rowerach szosowych, trekkingowych i obecnie także w rowerach gravel.
Dopasowanie opony do felgi – kluczowe zasady
Jak odczytać oznaczenia na swojej felze?
Oznaczenia znajdziesz zazwyczaj na boku felgi, często w pobliżu otworu wentylowego lub na powierzchni między szprychami. Mogą być wytłoczone w materiale, wydrukowane farbą lub naniesione jako naklejka. Typowy zapis wygląda tak: 622-19 (28 x 1.75).
Jeśli na felze widnieje kilka różnych oznaczeń w różnych systemach, zawsze kieruj się wartością ETRTO. To absolutna gwarancja, że wybierzesz odpowiednią oponę bez najmniejszego ryzyka pomyłki. Producenci często podają wszystkie systemy dla wygody klientów, ale ETRTO jest językiem uniwersalnym.
Zgodność średnicy i szerokości
Przy wyborze opony kluczowa jest zgodność średnicy ETRTO. Jeśli Twoja felga ma oznaczenie 622 mm, opona również musi być oznaczona jako 622. To warunek absolutnie niepodlegający dyskusji.
- Szerokość (Modyfikacja):
- Szerokość można nieznacznie modyfikować w określonym zakresie. Felga 622-19 przyjmie opony o różnej szerokości, zazwyczaj w zakresie od 28 do 60 mm, w zależności od konstrukcji i przeznaczenia. Nowoczesne, szersze felgi MTB czy gravel dają jeszcze większą elastyczność.
- Ryzyko:
- Zbyt wąska opona na szerokiej felze będzie niestabilna podczas jazdy i może nieprawidłowo się odkształcać w zakrętach. Zbyt szeroka opona może w ogóle nie dać się zamontować, a jeśli już się uda, może ocierać o ramę, widełki lub hamulce. Zawsze sprawdź zalecane przez producenta zakresy szerokości dla konkretnego modelu felgi.
Najczęstsze rozmiary felg w praktyce
Kilka standardowych rozmiarów zdominowało rynek rowerowy. Znajomość tych wymiarów pomoże Ci szybko zorientować się, z jakim typem roweru masz do czynienia:
| Rozmiar ETRTO (mm) / Calowy | Typ roweru / Przeznaczenie |
|---|---|
| 622 mm (28 cali, 700C) | Absolutny standard dla rowerów szosowych, trekkingowych, miejskich i gravel. To najbardziej popularny rozmiar na świecie. |
| 559 mm (26 cali MTB) | Klasyczne rowery górskie, które dominowały przez dekady. Wciąż popularne, choć wypierane przez nowsze standardy. |
| 584 mm (27.5 cala, 650B) | Nowoczesny standard MTB, łączący zalety 26 i 29 cali. Popularny w rowerach all-mountain i trail. |
| 406 mm (20 cali) | Rowery składane, dziecięce i BMX. Kompaktowy rozmiar idealny do transportu. |
| 635 mm (28 cali starego typu) | Rzadki, historyczny standard spotykany w starszych rowerach holenderskich. |
Oznaczenia felg rowerowych przestają być zagadką, gdy zrozumiesz podstawowe systemy i ich logikę. ETRTO to Twój najlepszy przewodnik – precyzyjny, uniwersalny i nieomylny. System calowy może wprowadzać w błąd swoją niejednoznacznością, więc traktuj go jako uzupełnienie, nigdy jako główne źródło informacji. Oznaczenia francuskie mają swój urok historyczny, ale również wymagają weryfikacji przez ETRTO.
Zawsze dokładnie sprawdzaj oznaczenia na swojej felze przed zakupem nowych opon. Poświęć chwilę na zapisanie lub sfotografowanie tych wartości – zaoszczędzi Ci to czasu i frustracji w sklepie. Dzięki właściwemu doborowi będziesz cieszyć się bezpieczną, komfortową jazdą i optymalną wydajnością swojego roweru przez lata.
